نگین خروشی، پدرام ملک پوری،
دوره ۱۰، شماره ۲ - ( تابستان ۱۳۹۷ )
چکیده
مس و نیکل از جمله عناصر کمیاب ضروری برای گیاهان و جانوارن هستند که بهدلیل کاربردهای فراوان در صنایع و کشاورزی از طرق مختلف وارد اکوسیستمهای آبی میگردند. مقادیر حاد این فلزات سبب مرگومیر آبزیان و حتی ازبین رفتن جامعه پلانکتونی اکوسیستمهای آبی میگردد. این امر بهنوبه خود تهدیدی جدی برای سایر موجوداتزنده از طریق حذف سطوح اولیه تغذیهای محسوب میشود. در مطالعه حاضر بهبررسی سمیت یون مس (CuSO۴,۵H۲O) و یون نیکل (NiSO۴,۶H۲O) بر نئوناتهای دافنی ماگنا (Daphnia magna) بهعنوان یک مدل در سمشناسی اکولوژیکی در سال ۱۳۹۵ پرداخته شد. در این آزمایش، ۶۰ قطعه نئونات در معرض ۶ غلظت مختلف از مس (صفر یا شاهد، ۴/۰، ۶/۰، ۹/۰، ۳۵/۱ و ۲۵/۲ میکروگرم بر لیتر) و ۶ غلظت مختلف از نیکل (صفر یا شاهد، ۱۸، ۴۰/۳۲، ۳۲/۵۸، ۹۸/۱۰۴، ۹۶/۱۸۸ میکروگرم بر لیتر) بهصورت جداگانه طی ۴۸ ساعت قرار گرفتند. براساس پروتکل ۲۰۲OECD ، عدمتحرک (Immobilization) در بازههای زمانی ۶، ۲۴ و ۴۸ ساعت موردبررسی قرار گرفت. براساس نتایج بهدست آمده، میزان EC۵۰ ۲۴ و ۴۸ ساعته مس برای نئوناتهای دافنی بهترتیب برابر با ۹۳۱/۰ و ۶۶۷/۰ میکروگرم بر لیتر و EC۵۰ ۲۴ و ۴۸ ساعته نیکل بهترتیب برابر با ۲۴/۱۶۳ و۰۶/۵۰ میکروگرم بر لیتر بهدست آمد. درمجموع، نتایج بهدست آمده نشاندهنده سمیت بیشتر مس در مقایسه با نیکل برای نئوناتهای دافنی است. بنابراین با توجه به کاربرد وسیعتر مس -حتی بهعنوان یک ماده آنتیسپتیک -در مزارع پرورش آبزیان میبایست توجه بیشتری نسبت به غلظت مصرفی آن اعمال داشت تاسبب از بین رفتن جامعه زئوپلانکتونی استخرهای پرورشی و اکوسیستمهای آبی نگردد.
