مهری بدری، اولیاقلی خلیلی پور،
دوره ۱۱، شماره ۳ - ( ۷-۱۳۹۸ )
چکیده
تنوع گونهای دارای دو مؤلفه کاملاً ﻣﺘﻤﺎﻳﺰ اﺳﺖ، ﻣﺆﻟﻔﻪ اول ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺗﻌﺪاد گونه‌های ﺣﺎﺿﺮ در محیط مشخص اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ آن غنایگونهای اﻃﻼق می‌شود و دوﻣﻴﻦ ﻣﺆﻟﻔﻪ، یکنواختی گونهای اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺗﻮزﻳﻊ اﻓﺮاد ﮔﻮﻧهﻫﺎ در ﻣﺤﻴﻂ ﻣﺮﺑﻮط می‌شود. در این مطالعه پرندگان آبزی و کنار آبزی در پاییز و زمستان ۱۳۹۵ با استفاده از سرشماری به روش مشاهده مستقیم در ۴۱ ایستگاه در محدوده پانصد متری جهت تحلیلهای تنوع گونهای سرشماری شدند. اطلاعات مربوط به تعداد گونهها و جمعیتها و میزان شاخص‌های تنوع زیستی (تنوع گونهای شانون وینر، غالبیتگونه‌ایدومیننس و غنایگونهای سیمپسون و تحلیل SHE) محاسبه گردید. نتایج نشان داد که ایستگاه ۱۲ بیشترین تنوع گونهای و غنایگونهای پرندگان آبزی و کنار آبزی زمستان گذران، با مقادیر به ترتیب ۸۲/۲ و ۹۳۴۹/۰ را دارا می‌باشد و همچنین ایستگاه ۱۸ کمترین تنوع گونهای و غنایگونهای، با مقادیر به ترتیب ۸۲/۰ و ۴۱۵/۰ را دارد. از طرف دیگر، ایستگاه ۱۸ بیشترین مقدار شاخص غالبیت گونهای با مقدار ۵۸۵/۰ را نیز دارا می‌باشد. تحلیل SHE نیز نشان داد که غنای گونهای نسبت به یکنواختی گونهای در تعیین تنوع گونهها سهم بیشتری دارد. به‌طورکلی می‌توان بیان نمود که ﺗﺎﻻب شادگان در ﻃﻮل ﻣﺪت موردبررسی از ﻧﻮﺳﺎﻧﺎت قابل‌توجهی در ﻏﻨﺎ و ﺗﻨﻮع گونهای ﭘﺮﻧﺪﮔﺎن ﺗﺎﻻﺑﻲزﻣﺴﺘﺎنﮔﺬران ﺑﺮﺧﻮردار اﺳﺖ. ﻟﺬا ﻻزم اﺳﺖ ﺑﺎ اﻧﺠﺎم ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﺗﻜﻤﻴﻠﻲ و ﺑﺮرﺳﻲ دﻳﮕﺮ ﺧﺼﻮﺻﻴﺎت زﻳﺴﺘﮕﺎه، دﻻﻳﻞ و عوامل مؤثر ﺑﺮ ﻧﻮﺳﺎﻧﺎت ﻏﻨﺎ و ﺗﻨﻮع را موردبررسی و تجزیه‌وتحلیل ﻗﺮار داده و ﺑﺮای اﺣﻴﺎ و ﺣﻔﻆ اﻳﻦ اﻛﻮﺳﻴﺴﺘﻢ ﻣﻬﻢ ﺗﻤﻬﻴﺪات ﻣﻨﺎﺳﺒﻲ ﻣﺪﻧﻈﺮ ﻗﺮار داده ﺷﻮد.
