اکو توریسم تالابی از شاخههای اساسی صنعت گردشگری محسوب میشود که با توجه به ظرفیتهای طبیعی و فرهنگی موجود در روستاها، میتواند نقش مهمی در تجدید حیات روستاها، ایجاد اشتغال و درآمد برای روستاییان، حفاظت از میراث طبیعی، تاریخی و فرهنگی و درنهایت توسعه یکپارچه و پایدار روستایی داشته باشد. بر این اساس، تحقیق حاضر باهدف شناسایی مؤلفههای مؤثر بر مشارکت جوامع محلی در توسعه اکو توریسم تالاب بینالمللی کانی برازان مهاباد در سالهای ۱۳۹۸-۱۳۹۷ انجام گرفت. جامعه آماری تحقیق شامل جوامع محلی روستاهای اطراف تالاب کانی برازان مهاباد میباشند که تعداد آنها در حدود ۱۳۰ نفر بوده و از بین آنها ۹۷ نفر بهعنوان اعضای نمونه بر اساس جدول کرجسی و مورگان، تعیین گردید. جهت گردآوری دادهها از ابزار پرسشنامه بهره گرفته شد که برای تعیین پایایی آن از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد. مقدار آلفای کرونباخ برای هرکدام از بخشهای پرسشنامه بالاتر از ۷/. به دست آمد که بیانگر پایایی مناسب آن بود. همچنین روایی پرسشنامه با استفاده از روش روایی صوری مورد تائید خبرگان قرار گرفت. جهت تجزیهوتحلیل دادهها از نرمافزار SPSS بهره گرفته شد. تحلیل دادهها در دو بخش توصیفی و استنباطی انجام گرفت. در بخش توصیفی به بررسی ویژگیهای جمعیت شناختی افراد موردمطالعه از قبیل سن، جنسیت، تحصیلات و ... پرداخته و از آمارههای فراوانی و درصد فراوانی بهره گرفته شد. در بخش تحلیلی نیز از روشهای مقایسه میانگین، آزمون t و تحلیل رگرسیونی توأم استفاده شد. نتایج تحقیق بیانگر این بود که بین زنان و مردان ازلحاظ میزان مشارکت در فعالیتهای گردشگری، تفاوت معنیداری در سطح ۰۱/۰ (یک درصد) وجود دارد. یافتههای حاصل از تحلیل رگرسیون چندگانه نشان داد که متغیرهای هنجارها و فرهنگ محلی، دسترسی به سرمایه و مدیریت کارآمد، مهمترین مؤلفههای مؤثر بر مشارکت جوامع محلی در توسعه صنعت گردشگری و طبیعتگردی در تالاب بینالمللی کانی برازان میباشند؛ بنابراین، در تدوین طرحهای جامع مدیریت تالاب همچون طرح جامع گردشگری همواره بایستی مؤلفههای مذکور اولویت ویژهای را به خود اختصاص دهند.