غییر کاربری اراضی جنگلی بر تنوع زیستی و سایر اجزاء اکوسیستم اثرگذار است. با اینحال اطلاعات کمی در خصوص تغییرات تنوع زیستی و ویژگی های خاک در کاربریهای مختلف ایجاد شده در جنگلهای زاگرس وجود دارد. بدین منظور تاثیر تغییر کاربریهای جنگل طبیعی بلوط به جنگل دستکاشت سوزنیبرگ (سرو نقرهای)، جنگل دستکاشت پهنبرگ (ارغوان)، مرتع و زمین زراعی بر تنوع زیستی گونههای علفی و ویژگی های خاک در جنگلهای حوزه آبخیز رودخانه چرداول در استان ایلام در سال 2017مورد بررسی قرار گرفت. در هر یک از کاربریها به صورت تصادفی تعداد 5 قطعه نمونه مربعی شکل به ابعاد 20 ×20 متر برداشت شد و در هر یک از قطعه نمونههای اصلی، چهار قطعه نمونه کوچک 5/1 در 5/1 متر مربعی برای بررسی پوشش علفی استفاده شد. به منظور بررسی ویژگیهای خاک در مرکز هر قطعه نمونه یک نمونه ترکیبی از خاک در دو عمق 5-0 و 15-5 سانتیمتری تهیه شد. نتایج نشان داد که کاربریهای مختلف از نظر تنوع شانون وینر و غنای مارگالف گونههای علفی اختلاف آماری معنیداری با همدیگر دارند. بیشترین مقدار شاخص تنوع شانون-وینر در کاربری مرتع و کمترین مقدار آن در کاربری زمین زراعی مشاهده شد. همچنین بیشترین مقدار غنای مارگالف گونههای علفی در کاربری مرتع مشاهده شد. نتایج تجزیه واریانس مشخصههای خاک در دو عمق نیز نشان داد که فسفر و نیتروژن تحت تاثیر کاربری و عمق خاک قرار گرفتند. نتایج این تحقیق بیانگر اینست که تغییر کاربری زمین از جنگل طبیعی بلوط به زراعت و جنگلکاری سبب کاهش تنوع زیستی و غنای گونه های علفی شده است. همچنین تغییر کاربری به زراعت و جنگلکاریها سبب افزایش میزان شوری، وزن مخصوص ظاهری خاک، کاهش ماده آلی شده است.
غییر کاربری اراضی جنگلی بر تنوع زیستی و سایر اجزاء اکوسیستم اثرگذار است. با اینحال اطلاعات کمی در خصوص تغییرات تنوع زیستی و ویژگی های خاک در کاربریهای مختلف ایجاد شده در جنگلهای زاگرس وجود دارد. بدین منظور تاثیر تغییر کاربریهای جنگل طبیعی بلوط به جنگل دستکاشت سوزنیبرگ (سرو نقرهای)، جنگل دستکاشت پهنبرگ (ارغوان)، مرتع و زمین زراعی بر تنوع زیستی گونههای علفی و ویژگی های خاک در جنگلهای حوزه آبخیز رودخانه چرداول در استان ایلام در سال 2017مورد بررسی قرار گرفت. در هر یک از کاربریها به صورت تصادفی تعداد 5 قطعه نمونه مربعی شکل به ابعاد 20 ×20 متر برداشت شد و در هر یک از قطعه نمونههای اصلی، چهار قطعه نمونه کوچک 5/1 در 5/1 متر مربعی برای بررسی پوشش علفی استفاده شد. به منظور بررسی ویژگیهای خاک در مرکز هر قطعه نمونه یک نمونه ترکیبی از خاک در دو عمق 5-0 و 15-5 سانتیمتری تهیه شد. نتایج نشان داد که کاربریهای مختلف از نظر تنوع شانون وینر و غنای مارگالف گونههای علفی اختلاف آماری معنیداری با همدیگر دارند. بیشترین مقدار شاخص تنوع شانون-وینر در کاربری مرتع و کمترین مقدار آن در کاربری زمین زراعی مشاهده شد. همچنین بیشترین مقدار غنای مارگالف گونههای علفی در کاربری مرتع مشاهده شد. نتایج تجزیه واریانس مشخصههای خاک در دو عمق نیز نشان داد که فسفر و نیتروژن تحت تاثیر کاربری و عمق خاک قرار گرفتند. نتایج این تحقیق بیانگر اینست که تغییر کاربری زمین از جنگل طبیعی بلوط به زراعت و جنگلکاری سبب کاهش تنوع زیستی و غنای گونه های علفی شده است. همچنین تغییر کاربری به زراعت و جنگلکاریها سبب افزایش میزان شوری، وزن مخصوص ظاهری خاک، کاهش ماده آلی شده است.
Mirzaei J, Heidari M, Kosha M T, Naseri B. The effect of forest land uses change on biodiversity of herbaceous species and soil physical and chemical properties (Case study: Chardavol river watershed, Ilam). Wetland Ecobiology 2023; 14 (4) :19-28 URL: http://jweb.ahvaz.iau.ir/article-1-1044-fa.html
میرزایی جواد، حیدری مهدی، کوشا محمدتقی، ناصری بهروز. اثر تغییر کاربری اراضی جنگلی بر تنوع گونههای علفی و خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک (مطالعه موردی: حوزه آبخیز رودخانه چرداول، ایلام). اکوبیولوژی تالاب. 1401; 14 (4) :19-28