واکاوی ساختار تعادلی آینده فراسنج دما در حوضه آبخیز دریاچههای طشک، بختگان و مهارلو با استفاده از مدل EH5OM
|
احمد مزیدی، عبدالعلی کمانه، مهدی نارنگی فرد، رضا ابراهیمی |
دانشگاه یزد |
|
چکیده: (3732 مشاهده) |
واکاوی ساختار و روند آینده فراسنجهای آب و هوایی در مناطق حساس و در معرض تهدیدهای زیست محیطی به طور ویژه دریاچههای داخلی ایران بسیار حائز اهمیت میباشد. بدین جهت در این پژوهش به هدف واکاوی اثر گرمایش جهانی بر الگو و ساختار تعادلی دمای حوضه آبخیز دریاچههای طشک، بختگان و مهارلو نیاز به میانگین روزانه دمای شبیه سازی شده میباشد. در این راستا نخست دادههای مدل گردش عمومی هوا طی دوره 2015 تا 2050 از پایگاه دادههای EH5OM استخراج گردید. این پایگاه از دادههای مدل گردش کلی جوّ و اقیانوس، تحت سناریوA1B ، هیئت بینالمللی تغییر اقلیم تشکیل شده است. سپس ریزگردانی آنها در نسخه چهارم مدل RegCM4 انجام شد. سرانجام میانگین دمای روزانه ریز مقیاس شده با ابعاد 27/0 × 27/0 درجه طول و عرض جغرافیایی که نقاطی با ابعاد تقریبی 30 × 30 کیلومتر مساحت منطقه را پوشش میدهند استخراج شد. سپس دمای ماهانه، فصلی و سالانه حوضه، میانیابی و نقشههای مربوطه ترسیم شد. همچنین پس از هم مرجع سازی متغیر دما با اعمال ساختار مثلثاتی برخالی بر روی دادههای دما به ارزیابی نتایج با هندسه کلاسیک برخالی پرداخته شد. یافتههای پژوهش نشان داد پهنه دمایی 21-16 درجه سانتیگراد پیرامون سه دریاچه در حوضه آبخیز مورد مطالعه در برگرفته است که بیشترین میانگین سالانه دما در دهههای آینده متعلق به دریاچه مهارلو و کمترین مربوط به دریاچه طشک است. دریاچه مهارلو در همه فصلها از دمای بالاتری نسبت به دریاچههای دیگر برخوردار میباشد. الگوهای مکانی پهنههای دمایی سالانه و فصلی؛ اگرچه از لحاظ دمایی دارای تفاوتهایی است، اما از لحاظ الگوهای مکانی از ساختار نسبتاً مشابه و یکسانی برخودار میباشند. بررسی روند روزانه میانگین دما نیز نشان داد، این فراسنج از ساختاری برخالی پیروی مینماید، که بیانگر گذار دینامیک این فراسنج در دهههای آینده از حالت ناتعادلی به عدم تعادل میباشد. |
|
واژههای کلیدی: مدل EH5OM، سناریو A1B، برخال، دریاچههای طشک-بختگان و مهارلو |
|
متن کامل [PDF 1830 kb]
(2769 دریافت)
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي دریافت: 1395/12/23 | پذیرش: 1395/12/23 | انتشار: 1395/12/23
|
|
|
|
|
ارسال نظر درباره این مقاله |
|
|