|
بررسی غلظت فلزات سنگین در رسوبات چهار رودخانه مهم منتهی به دریای خزر
|
محمد آبادی   ، عباسعلی زمانی ، عبدالحسین پری زنگنه ، یونس خسروی ، حمید بدیعی |
|
|
|
چکیده: (3419 مشاهده) |
| فلزات سنگین در محیطهای آبی از شکل محلول و مواد جامد معلق در رسوبات جذب و انباشته میشوند. انباشت نهایی فلزات سنگین در محیطهای آبی رسوبات و بدن موجودات زنده است. انباشت زیستی فلزات سنگین از طریق شبکه غذایی نگرانیهای ناشی از خطرهای بیولوژیکی و محیطزیستی بالقوه را فراهم میکنند. بنابراین پژوهش درزمینه آلودگی فلزات سنگین نقش مؤثری در حفاظت از بهداشت انسانی و کاهش خطرهای ناشی از آلودگی آن‌ها دارد. در این پژوهش بهمنظور سنجش آلودگی فلزات سنگین (آهن، منگنز، روی، مس، نیکل، سرب، کادمیوم و کبالت) در رسوبات سطحی (0-5 سانتیمتر) چهار رودخانه مهم منتهی به دریای خزر (نکارود، تجن، سیاهرود و تالار)، از 16 ایستگاه، نمونههای رسوب از بستر رودخانهها در تابستان 1394 جمع‌آوری و پس از هضم با تیزاب سلطانی توسط دستگاه جذب اتمی شعله اندازه‌گیری شد. روند تغییر میانگین غلظت فلزات سنگین (میلیگرم فلز بر کیلوگرم رسوب) در رسوبات سطحی بهصورت آهن (00/23300) > روی (87/2028) > منگنز (25/701) > نیکل (77/36) > سرب (77/25) > مس (62/19) > کبالت (62/18) > کادمیوم (62/5) بود. در بین عنصرهای موردمطالعه میانگین عنصرهای روی، کادمیوم و سرب بیشتر از غلظت میانگین رسوبات جهانی است. همچنین تحلیل‌های آماری نشان داد مقدار عنصرهای آهن، منگنز، کبالت و مس در رودخانه سیاهرود، کادمیوم در رودخانه نکارود و روی در رودخانه تجن متفاوت است (05/0>p). استفاده از شاخصهای درجه آلودگی (Cf)، پتانسیل خطر محیطزیستی (Er)، غنیشدگی (EF) و زمین انباشتگی (Igeo) نشان داد که بیشینه ارزش شاخصهای مطالعه شده متعلق به عنصر کادمیوم است. همچنین نتایج شاخصهای پتانسیل خطر محیطزیستی کل (RI)، درجه آلودگی کل (Cd) و بار آلودگی (PLI) حاکی از آن است که خطر محیطزیستی در رودخانه نکارود قابل‌توجه و بسیار نگران‌کننده است. این تحقیق ضرورت کنترل فعالیتهای انسانی و استفاده از راهبردهای مدیریت و کنترل آلودگی در کیفیت رسوبات رودخانههای منتهی به دریای خزر را ثابت کرد. |
|
| واژه‌های کلیدی: آلودگی، رودخانه، رسوب، فلزات سنگین، شاخصهای محیط‌زیست. |
|
|
متن کامل [PDF 985 kb]
(2600 دریافت)
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي
دریافت: 1398/4/22 | پذیرش: 1398/4/22 | انتشار: 1398/4/22
|
|
|
|
|
|
|
| ارسال نظر درباره این مقاله |
|
|
|
