استادیار گروه فیزیک، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران.
چکیده: (1215 مشاهده)
ترکیبات فنلی نظیر فنل به مقدار قابل‌توجهی در پساب‌های کشاورزی و صنایع، بهخصوص صنایع نفت و پتروشیمی یافت می‌شوند. ازآنجایی‌که این صنایع سهم بزرگی از درآمد ارزی را تشکیل می‌دهند باعث شده که آلودگی‌های بسیار زیاد حاصل از آن را نادیده گرفته و مقدار زیادی از پساب‌های این صنایع را بدون انجام فرآیندهای تصفیه‌ی مناسب به رودخانه‌ها، تالاب‌ها و دریاها ریخته و محیط‌زیست را آلوده کرده‌ایم. برای مثال دفع پساب‌های کشاورزی حاوی آفت‌کش‌ها در تالاب شادگان، نظیر پساب توسعه‌ی نیشکر که طیف وسیعی از ترکیبات فنلی ازجمله فنل را شامل می‌شود باعث افزایش غلظت فنل تا حدود 05/0-01/0 میکروگرم بر لیتر شده است؛ که به دلیل تأثیر سوء در تولیدمثل جانوران موجب کاهش جمعیت گونه‌های جانوری در این تالاب شده است. این آلودگی‌ها از طریق وارد شدن در چرخه‌ی غذایی آبزیان وارد بدن انسان‌ها می‌شوند. این ترکیبات بسیار مقاوم بوده و از طریق فرآیندهای معمول قابل تصفیه نیستند و باعث آلودگی‌های شدیدی در منابع آب‌های سطحی و زیرزمینی شده‌اند ازآنجایی‌که در کشور با کمبود این منابع روبرو هستیم حفظ این منابع از اهمیت زیادی برخوردار است. لذا بررسی روش‌های جدید تصفیه که توانایی حذف این آلاینده‌ها از پساب‌ها را دارند اهمیت فراوانی دارد. در بین روش‌های جدید، حذف فوتوکاتالیستی به‌وسیله‌ی نیم‌رسانا حساس شده با رنگ‌دانه‌های طبیعی به دلیل عدم تأثیرات منفی بر اکوسیستم آبی و صرفه‌ی اقتصادی موردتوجه قرارگرفته است. در این تحقیق که در سال 1395 شروع شد ابتدا به حساسسازی دی‌اکسید تیتانیوم با رنگ‌دانه‌های طبیعی پرداخته و سپس لایه نشانی آن‌ها بر روی زیر لایه‌های آلومینیومی که باعث جلوگیری از هدر رفتن آن‌ها می‌شود را شرح داده که مدلی برای فیلترهای آینده است. پس‌ازآن مقادیر بهینه را برای چهار پارامتر که بیشترین تأثیر را بر واکنش در محیط آبی دارند محاسبه کرده که عبارت‌اند از: غلظت بهینه‌ی آلاینده ppm 20، غلظت بهینه‌ی جاذب ppm2/0، زمان بهینه 120 دقیقهو pHبهینه برابر با 3 در آخر به بررسی راندمان حذف فنل به‌وسیله‌ی لایه‌ی نازک نانو ذرات دی‌اکسید تیتانیوم حساس شده با رنگ‌دانه‌های طبیعی در شرایط بهینه پرداخته شده است. این فیلتر توانایی حذف ترکیبات آلی دیگر نظیر هیدرازین، تترا کلرید کربن و ... را دارد.
