ماهیان بخشی از ذخایر باارزش زیستی دریای خزر محسوب شده و نقش مهمی در تأمین غذای انسانها بالأخص جوامع بومی و محلی دارند. طی سالیان اخیر فعالیتهای طبیعی و انسانساخت توانسته بخش زیادی از آلایندههای فلزات سنگین را وارد این اکوسیستم آبی نماید. این آلایندهها قادرند که بهتدریج توسط آبزیان جذب و در پیکره زنجیره غذایی بالا روند. تحقیق حاضر غلظت فلزات آرسنیک و آهن را در بافتهای عضله و پوست ماهی کیلکای معمولی (Clupeonella cultiventris caspia) (50n=) و آلوزا (Alosa caspia) (17n=) به علت اهمیت در تغذیه انسان و لزوم اطمینان از سلامت آن در سواحل جنوبی دریای خزر موردبررسی قرار داده است. نمونههای ماهی به روش هضم اسیدی آمادهسازی شده و سپس غلظت فلزات موردمطالعه با استفاده از دستگاه جذب اتمی مدل Scientific Equipment GBS قرائت شد. نتایج نشان داد که میانگین غلظت فلزات آرسنیک و آهن بین بافتهای عضله و پوست دو گونه موردمطالعه اختلاف معنیداری را با یکدیگر داشتهاند (05/0P<). همچنین نتایج نشان داد که غلظت فلزات آرسنیک و آهن بین بافتهای متناظر گونههای کیلکای معمولی و آلوزا اختلاف معنیداری را با یکدیگر داشت (05/0p<). نتایج حاصل از آزمون همبستگی پیرسون نشان داد هیچگونه همبستگی معنیداری میان آرسنیک و آهن در بافت عضله و همچنین پوست ماهیهای کیلکای معمولی آلوزا وجود نداشت (05/0p>). از مقایسه نتایج بهدستآمده با استانداردهای ارائهشده جهانی مشخص گردید که غلظت فلزات آرسنیک و آهن در عضله و پوست ماهیان پایینتر از استانداردهای جهانی بود.
Pourkhabaz A, Khosravy M, Hasznpour M. Use of common kilka (Clupeonella cultiventris caspia) and Luza (Alosa caspia) as a bio-indicator metal pollution in the South Caspian Sea. Wetland Ecobiology 2016; 7 (4) :5-14 URL: http://jweb.ahvaz.iau.ir/article-1-367-fa.html
پورخباز علیرضا، خسروی مرضیه، حسن پور مهدی. استفاده از ماهیان کیلکای معمولی (Clupeonella cultiventris caspia) وآلوزا (Alosa caspia) بهعنوان شاخص زیستی آلودگی فلزات در جنوب دریای خزر. اکوبیولوژی تالاب. 1394; 7 (4) :5-14