|
بررسی تغییرات پوشش گیاهی تالاب گاوخونی با استفاده از شاخص رطوبت خاک
|
زهرا جابرالانصار   ، محمدتقی فیضی ، بابک بحرینی نژاد |
| محقق علوم مرتع، بخش تحقیقات منابع طبیعی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان، سازمان تحقیقات، آموزش‌وترویج کشاورزی، اصفهان، ایران. |
|
|
چکیده: (1679 مشاهده) |
| تالاب گاوخونی در مرکز فلات ایران به عنوان یکی از مهمترین اکوسیستم‌های آبی ایران رویشگاه و زیستگاه گونههای گیاهی و جانوری بومی میباشد. هدف از این پژوهش ارزیابی روند تغییرات تیپ‌های پوشش گیاهی و شاخص رطوبت خاک (Soil Moisture Index) در منطقه تالاب گاوخونی در بازه زمانی 16 ساله بود. تیپ‌های گیاهی از طریق بازدید صحرایی در طی سالهای 1390 و 1396 مشخص و نقشه آن در نرم افزار ArcGIS 10.5 ترسیم شد. شاخص رطوبت خاک با استفاده از مفهوم فضای مثلثی بین نمایه گیاهی تفاضل نرمال (NDVI) و دمای سطح زمین (LST) از تصاویر مودیس در بازه زمانی 1380 تا 1396 تولید گردید. نتایج نمایانگر تعداد 24 تیپ گیاهی در منطقه مورد مطالعه در بازه زمانی 1390 تا 1396 بود. تیپ گیاهی Salsola tomentosa-Artemisia sieberi بیشترین مساحت از کل منطقه مورد مطالعه (89630 هکتار) را بهخود اختصاص داد. تیپ‌های گیاهی Astragalus squarosus- Stipagrostis plumosa و Astragalus squarosus کمترین مساحت (158 و 296 هکتار) را بهترتیب در سالهای 1390 و 1396 به خود اختصاص دادند. نتایج نشان داد که تغییرات اساسی در پوشش گیاهی از سال ۱۳۹۰ به بعد رخ داده‌است که شامل حذف برخی از گونههای گیاهی غالب مانند Phragmites australis و Aeluropus littoralis در منطقه بوده‌است که ممکن است به دلیل کاهش شاخص رطوبت خاک باشد. نقشههای شاخص رطوبت خاک نشان داد که مساحت طبقه کم رطوبت خاک (2/0-0) افزایش ولیکن مساحت طبقات متوسط و خوب (بیش از 2/0) از سال 1380 تا 1396 کاهش یافته‌است. پایش شاخص رطوبت خاک از طریق تصاویر ماهواره‌ای به منظور بررسی روند تغییرات پوشش گیاهی در مناطق تالابی که پیشینه تاریخی رطوبتی ثبت نشده‌است، می‌تواند روش مناسبی برای نمونه‌برداری مستقیم و میدانی رطوبت خاک باشد و مدیران مراتع را برای مدیریت حفاظت از گونههای گیاهی در معرض خطر، بهبود برنامه‌های احیاء و اصلاح اکوسیستم یاری نماید. |
|
| واژه‌های کلیدی: تیپ‌های گیاهی، رطوبت خاک سطحی، NDVI، LST، تالاب گاوخونی. |
|
|
متن کامل [PDF 913 kb]
(1534 دریافت)
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي
دریافت: 1399/9/8 | پذیرش: 1399/7/10 | انتشار: 1399/7/10
|
|
|
|
|
|
|
| ارسال نظر درباره این مقاله |
|
|
|
